Black Friday 2025 và bước ngoặt của thị trường bán lẻ thông minh

Sự trỗi dậy của các trợ lý ảo, hệ thống gợi ý thông minh và phân tích dữ liệu thời gian thực đang định hình lại hành vi tiêu dùng, tạo nên một “kỷ nguyên bán lẻ mới” phản ánh rõ rệt tại nhiều thị trường, trong đó có Việt Nam – nơi thương mại điện tử tăng trưởng mạnh và người dùng ngày càng ưu tiên công nghệ trong mọi quyết định mua sắm.

Lượng truy cập vào các trang web bán lẻ được hỗ trợ bởi AI dự kiến sẽ tăng mạnh. Ảnh: Getty Images

AI trở thành “bộ não thông minh” định hướng hành vi tiêu dùng

Mùa mua sắm Black Friday 2025 tại Mỹ ghi nhận mức tăng trưởng trực tuyến ấn tượng với 11,8 tỷ USD, tăng 9,1% so với năm trước – một con số cho thấy sức nóng chưa từng suy giảm của dịp giảm giá lớn nhất năm. Nhưng điều đáng chú ý hơn nằm ở sự thay đổi căn bản trong cách người tiêu dùng tiếp cận sản phẩm: AI không còn là công cụ tùy chọn mà trở thành “người dẫn đường” giúp họ điều hướng giữa vô số ưu đãi.

Lượng truy cập từ các nền tảng AI vào website bán lẻ tăng tới 805%, cho thấy người mua ngày càng phụ thuộc vào sự hỗ trợ từ công nghệ để lọc thông tin, đánh giá chất lượng và đưa ra quyết định.

Những hệ thống AI của các tập đoàn lớn như Sparky của Walmart hay Rufus của Amazon đã thực sự tái định nghĩa trải nghiệm mua sắm: từ khâu đặt câu hỏi, nhận tư vấn, so sánh sản phẩm cho đến dự đoán thời điểm giá giảm sâu nhất. Đây không đơn thuần là chatbot mà là các “AI agent” có khả năng phân tích bối cảnh tài chính, thói quen tiêu dùng và nhu cầu tiềm ẩn của từng người dùng, giúp rút ngắn hành trình mua sắm từ hàng giờ xuống chỉ vài phút.

Xu hướng này đang lan rộng ra thế giới, đặc biệt tại các thị trường có tốc độ chuyển đổi số nhanh như Việt Nam. Người tiêu dùng Việt – vốn quen với việc săn giá hời trong các đợt khuyến mãi – nay đang tiếp cận AI như một công cụ không thể thiếu.

Trên Shopee, Lazada hay TikTok Shop, các thuật toán gợi ý ngày càng thông minh, phân tích lịch sử mua sắm, thời gian truy cập, sở thích màu sắc, thậm chí cả mức chi tiêu trung bình để đưa ra danh sách ưu đãi “đo ni đóng giày”. Đặc biệt, mùa cuối năm 2025 chứng kiến sự xuất hiện của nhiều chatbot bán hàng tích hợp AI tiếng Việt, giúp việc tư vấn trở nên tự nhiên như trò chuyện với nhân viên cửa hàng.

Mùa mua sắm Black Friday năm nay tại Mỹ đã chứng kiến sự bùng nổ kỷ lục về chi tiêu trực tuyến. Ảnh: TL

Nhờ AI, người mua không còn bị áp lực bởi lượng thông tin khổng lồ. Trong bối cảnh giá cả leo thang, lạm phát chưa hạ nhiệt, AI trở thành công cụ giúp họ “tiêu tiền thông minh hơn”: so sánh giá theo thời gian thực, phát hiện ưu đãi giả, phân tích lịch sử tăng – giảm giá của một sản phẩm và thậm chí dự đoán thời điểm thích hợp nhất để mua.

Đây là lý do hơn 14,2 tỷ USD doanh số trực tuyến toàn cầu năm nay được tạo ra nhờ các công cụ AI – minh chứng cho tầm ảnh hưởng ngày càng lớn của công nghệ vào hành vi tiêu dùng.

Tương lai bán lẻ thông minh và cuộc đua mới giữa các doanh nghiệp

Nếu Black Friday 2025 đặt nền móng cho kỷ nguyên mua sắm do AI dẫn dắt, thì Cyber Monday được dự đoán sẽ là bước tăng tốc mạnh mẽ tiếp theo, với doanh số trực tuyến kỳ vọng đạt 14,2 tỷ USD. Trong bối cảnh này, AI không còn là công cụ hỗ trợ mà trở thành nhân tố quyết định chiến lược kinh doanh.

Các doanh nghiệp bán lẻ lớn trên thế giới đang triển khai AI toàn diện: từ dự báo nhu cầu, quản lý tồn kho, điều phối kho bãi đến tối ưu hóa giao nhận và cá nhân hóa chiến lược khuyến mãi theo từng nhóm khách hàng. Những dữ liệu được thu thập từ hành vi mua sắm, lịch sử tìm kiếm, thời gian truy cập và tương tác với sản phẩm giúp các nhà bán lẻ dự đoán chính xác xu hướng, thậm chí trước cả khi người tiêu dùng nhận ra nhu cầu của bản thân.

Tại Việt Nam, cuộc cạnh tranh trong lĩnh vực bán lẻ trực tuyến đang ngày càng khốc liệt. Shopee, Lazada, Tiki hay các nền tảng mới như TikTok Shop không chỉ chạy đua về giá và khuyến mãi, mà còn tận dụng AI để cá nhân hóa trải nghiệm khách hàng. Ví dụ, Shopee triển khai thuật toán gợi ý sản phẩm dựa trên lịch sử mua sắm, hành vi lướt ứng dụng và thói quen tương tác; TikTok Shop kết hợp AI với nội dung video để biến mỗi video quảng cáo trở thành điểm chạm thương mại hiệu quả, thúc đẩy hành vi mua sắm theo cách tự nhiên hơn.

Ngay cả các nhà bán lẻ truyền thống như Thế Giới Di Động hay FPT Retail cũng không đứng ngoài cuộc. Họ bắt đầu ứng dụng AI để tối ưu trưng bày sản phẩm, dự đoán xu hướng tiêu dùng từng khu vực và tăng hiệu quả bán hàng tại cửa hàng offline, biến dữ liệu trực tuyến thành lợi thế cạnh tranh trong thị trường thực tế.

AI sẽ trở thành “bộ não thông minh” định hướng hành vi tiêu dùng trong tương lại. Ảnh: TL

Sự chuyển dịch sang bán lẻ thông minh còn tạo ra những chuẩn mực mới cho trải nghiệm người dùng. Khách hàng giờ đây có thể thử đồ ảo qua công nghệ AR, xem mô phỏng sản phẩm 3D, nhận đề xuất tài chính khi mua hàng trả góp, hoặc cá nhân hóa danh mục đề xuất ngay khi mở ứng dụng. AI còn giúp các doanh nghiệp phát hiện giỏ hàng bị bỏ quên, theo dõi tần suất truy cập sản phẩm và đưa ra thông báo ưu đãi phù hợp, từ đó nâng tỷ lệ chuyển đổi lên mức cao chưa từng có. Đây là những công cụ chưa phổ biến tại Việt Nam chỉ vài năm trước, nhưng nay đã trở thành phần không thể thiếu trong chiến lược tăng trưởng.

Một yếu tố quan trọng khác là khả năng dự đoán xu hướng tiêu dùng trong dài hạn. AI không chỉ phản ứng theo hành vi hiện tại mà còn phân tích dữ liệu từ nhiều nguồn, như mạng xã hội, lịch sử mua hàng, mùa vụ hay sự kiện khuyến mãi, giúp doanh nghiệp lập kế hoạch sản xuất, nhập hàng và điều phối chiến lược marketing chính xác hơn. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh chuỗi cung ứng Việt Nam còn nhiều biến động, từ chi phí logistics, tắc nghẽn vận chuyển cho đến biến động giá cả nguyên liệu. Nhờ AI, doanh nghiệp có thể chủ động hơn, giảm rủi ro tồn kho và tối ưu hóa chi phí vận hành.

Nhìn rộng hơn, Black Friday 2025 và các sự kiện mua sắm cuối năm đang định hình một xu hướng toàn cầu: kỷ nguyên bán lẻ thông minh, nơi công nghệ không chỉ hỗ trợ quyết định mua sắm mà thực sự trở thành trung tâm điều phối của toàn bộ hệ sinh thái thương mại.

Với sự áp dụng ngày càng mạnh mẽ tại Việt Nam, thị trường trong nước hứa hẹn sẽ bước vào giai đoạn phát triển vượt bậc, nơi mỗi quyết định từ người tiêu dùng, từ việc chọn sản phẩm, thời điểm mua cho đến phương thức thanh toán đều được AI hỗ trợ, cá nhân hóa và tối ưu hóa. Đây chính là cơ hội để các doanh nghiệp nội địa tăng tốc, cạnh tranh với các nền tảng quốc tế và đồng thời nâng tầm trải nghiệm khách hàng Việt lên chuẩn quốc tế.

Nguồn:Black Friday 2025 và bước ngoặt của thị trường bán lẻ thông minh

Thanh Phong

thuongtruong.com.vn