Đội tuyển bóng đá Việt Nam: Nhiều hạn chế vẫn bỏ ngỏ

Tuấn Hải (bên trái) ăn mừng bàn thắng trong trận Việt Nam thắng Lào 2-0. Ảnh: INT

Ở lượt trận trước đó, những “chiến binh sao vàng” cũng chỉ vượt qua Nepal với tỷ số tối thiểu 1-0, cho thấy màn trình diễn vẫn thiếu thuyết phục và chưa đáp ứng kỳ vọng của người hâm mộ.

Cần thời gian để cải thiện

Lần gần nhất làm khách trên sân Lào, vào tháng 12/2024 trong khuôn khổ vòng bảng ASEAN Cup, đội tuyển Việt Nam đã gặp khó khăn ngay từ hiệp 1 khi bị cầm hòa 0-0. Hàng thủ Lào được tổ chức cực kỳ chặt chẽ, kỷ luật và luôn giữ cự ly đội hình hợp lý, khiến các học trò của huấn luyện viên Kim Sang Sik gần như không thể triển khai tấn công theo ý muốn.

Khi có cơ hội, những chân sút chủ lực lại xử lý thiếu chính xác, bỏ lỡ cơ hội ghi bàn. Điều này rõ ràng là khó chấp nhận, khi xét về vị trí trên bảng xếp hạng thế giới, Việt Nam đang hơn Lào tới 77 bậc.

Kịch bản này gần như tái hiện y nguyên tại Sân vận động Quốc gia Lào ngày 19/11. Đội tuyển Việt Nam tiếp tục cầm bóng vượt trội, kiểm soát nhịp độ trận đấu, nhưng sự vội vã và thiếu chính xác trong các tình huống cuối cùng khiến các cơ hội chuyển hóa thành bàn thắng bị hạn chế, chỉ là 2-0.

Các chuyên gia nhận định, đây là bài học về khả năng giữ bình tĩnh, phối hợp và dứt điểm trước những hàng thủ số đông, đồng thời nhắc nhở rằng việc vượt trội về thống kê cầm bóng không đồng nghĩa với chiến thắng. Huấn luyện viên Kim Sang Sik và các học trò rõ ràng cần cải thiện khả năng tạo đột biến cũng như tận dụng cơ hội trước các đối thủ chủ động phòng ngự số đông.

Phải thừa nhận rằng, đội tuyển Lào dưới triều đại huấn luyện viên Ha Hyeok Jun đã trình diễn một lối chơi phòng ngự số đông rất chặt chẽ và đầy quyết tâm. Tuy nhiên, hàng công với những nhân tố như Tiến Linh, Hoàng Đức, Văn Vĩ và Quang Hải lại trải qua hiệp 1 đáng quên, khi các pha phối hợp liên tục lệch nhịp và thiếu sự nhạy bén cần thiết.

Riêng Tiến Linh, trong một pha đối mặt với khung thành rộng mở, lại không tận dụng được cơ hội. Ngay cả khi đối thủ chưa kịp áp sát, anh vẫn vội vàng tung cú sút chân trái chệch mục tiêu. Pha bóng này không chỉ phản ánh sự kém duyên cá nhân, mà còn là biểu hiện cho một hệ thống tấn công rời rạc, thiếu cảm giác và chưa có sự gắn kết nhịp nhàng giữa các tuyến.

Bước vào hiệp 2, huấn luyện viên Kim Sang Sik thử nghiệm sơ đồ chiến thuật 4-2-4, với… 6 cầu thủ thiên về tấn công. Quang Hải và Hoàng Đức đảm nhận vai trò trung tâm tuyến giữa, còn Gia Hưng, Hai Long, Tuấn Hải và Xuân Son dâng cao trên hàng công.

Với đội hình áp đảo về mặt nhân sự ở tuyến đầu, tuyển Việt Nam đã ghi được 2 bàn thắng, nhưng theo chiến lược gia người Hàn, các cầu thủ vẫn chưa khớp nhịp, dẫn đến lối chơi rời rạc, thiếu sự liên kết giữa các tuyến.

“Ý đồ của tôi là thử sơ đồ mới để tăng cường khả năng tấn công, luân chuyển bóng nhanh hơn, đồng thời khai thác tối đa sức sáng tạo của Quang Hải và Hoàng Đức. Tuy nhiên, màn trình diễn chưa đạt kỳ vọng, mọi thứ cần thời gian để cải thiện”, ông Kim phát biểu sau trận thắng Lào.

Đội tuyển Malaysia nhiều khả năng bị xử thua 2 trận ở vòng loại ASIAN Cup 2027 vì vụ bê bối nhập tịch. Ảnh: INT

Thắng nhiều, lo nhiều

Nhìn lại trận Việt Nam thắng Lào 2-0, chuyên gia Đoàn Minh Xương nhận định, màn trình diễn trên sân để lại nhiều hoài nghi hơn là sự hài lòng. “Đội tuyển Lào phòng ngự quá kín kẽ, trong khi Việt Nam lại thiếu sắc bén trong các pha tấn công. Các cầu thủ chủ chốt thi đấu ở mức cao nhất vẫn thiếu cảm giác bóng, với những cú dứt điểm còn hời hợt”, ông Xương nhận định và phân tích thêm, phần lớn thời gian Việt Nam kiểm soát thế trận, nhưng khả năng chuyển hóa cơ hội thành bàn thắng là một câu chuyện khác.

Hàng loạt pha lên bóng thiếu chính xác ở các đường chuyền quyết định, hoặc thiếu sự lạnh lùng trong khâu dứt điểm, khiến đội bóng không thể kết liễu trận đấu sớm. Đây là vấn đề chiến thuật cần khắc phục trước các đối thủ mạnh hơn, nơi bất kỳ sai sót nào cũng có thể phải trả giá bằng bàn thua.

Chuyên gia Đoàn Minh Xương đánh giá, điểm sáng lớn nhất trong trận gặp Lào thuộc về tiền đạo Phạm Tuấn Hải: Trong ngày Xuân Son ra sân nhưng chưa thể trở lại phong độ vốn có, vẫn còn cảm giác ‘nhát’ bóng, Tuấn Hải trở thành nhân tố nổi bật trong một trận đấu mà đội tuyển Việt Nam chơi không như kỳ vọng. Anh vào sân từ ghế dự bị nhưng thi đấu rất năng nổ.

Ngoài việc tham gia tấn công, Tuấn Hải cũng tích cực lui về hỗ trợ phòng ngự. Chính anh là người mang về quả 11m cho đội tuyển, đồng thời ấn định tỷ số 2-0 với pha móc bóng tuyệt đẹp. Dù đã hoàn thành mục tiêu giành 3 điểm, chiến thắng trước Lào một lần nữa cho thấy đội tuyển Việt Nam còn nhiều việc phải làm.

Khả năng tận dụng cơ hội, sự điềm tĩnh trong các tình huống trước đối thủ chơi phòng ngự số đông, và khả năng phối hợp linh hoạt giữa các tuyến vẫn là những bài toán cần huấn luyện viên Kim Sang Sik tìm lời giải nếu muốn tiến xa ở đấu trường châu lục.

“Chúng ta cần hoàn thiện từng bước để chuẩn bị cho cuộc tái đấu với Malaysia vào tháng 3 năm sau”, ông Xương nhấn mạnh và nêu quan điểm, chiến thắng trước các đối thủ yếu hơn chỉ mang tính bước đệm. Đội tuyển Việt Nam vẫn cần nâng tầm lối chơi, tăng cường sự nhạy bén trong khâu dứt điểm và cải thiện khả năng phối hợp mang tính tổng thể trước những đội mạnh hơn.

Sau chiến thắng 2-0 trước Lào, đội tuyển Việt Nam khép lại năm 2025 với thành tích 5 trận thắng và 1 thất bại, đạt tỷ lệ thắng 83,3%, cao nhất kể từ năm 2018 đến nay. Tuy nhiên, không thể khẳng định thầy trò huấn luyện viên Kim Sang Sik đã có một năm thi đấu thành công, đặc biệt kể từ sau ASEAN Cup 2024.

Nguyên nhân nằm ở thực tế rằng đội tuyển Việt Nam chỉ giành chiến thắng với thế trận kém thuyết phục trước các đối thủ yếu hơn, như Lào (2-0), Nepal (3-1, 1-0) hay Campuchia (2-1). Trong khi đó, trận duy nhất gặp đối thủ cùng “hạng cân” là Malaysia, Quang Hải cùng đồng đội phải nhận thất bại nặng nề 0-4, phơi bày khoảng cách về thể lực, chiến thuật và khả năng tận dụng cơ hội trước những đối thủ mạnh.

Dù rằng Malaysia sử dụng cầu thủ nhập tịch trái phép và có nguy cơ bị xử thua, song cần nhìn nhận thẳng thắn, suốt một năm qua, đội tuyển Việt Nam vẫn chưa có bước tiến đáng kể so với chính mình.

Khả năng phối hợp, tận dụng cơ hội và sự ổn định trong các trận đấu quan trọng vẫn là những vấn đề cần cải thiện nếu muốn cạnh tranh ở tầm châu lục. Hạn chế của đội tuyển Việt Nam càng lộ rõ trong 3 trận gần nhất gặp Lào và Nepal.

Tuy cầm bóng áp đảo trước những đối thủ kém từ 60 - 70 bậc trên bảng xếp hạng thế giới, học trò của ông Kim vẫn tấn công hời hợt, vội vàng, không kiểm soát được nhịp chơi và thiếu ý tưởng lên bóng.

Đặc biệt, khi các cá nhân mờ nhạt, sức mạnh tập thể không đủ giúp đội chơi hiệu quả, bởi các đường nét chiến thuật và triết lý vẫn còn nhạt nhòa, thiếu sự liên kết giữa các tuyến.

Xuân Son trở lại đội tuyển Việt Nam trong trận gặp Lào ngày 19/11 sau hơn 300 ngày vắng mặt vì chấn thương. Ảnh: INT

Cơ hội nào dự ASIAN Cup 2027?

Sau 5 lượt trận ở bảng F vòng loại ASIAN Cup 2027, đội tuyển Việt Nam đang có 12 điểm, hiệu số +6, tạm thời xếp thứ hai sau Malaysia với 15 điểm và hiệu số +14. Trận đấu cuối cùng của bảng sẽ diễn ra trên sân nhà của đội tuyển Việt Nam, nơi thầy trò huấn luyện viên Kim Sang Sik sẽ đụng độ đối thủ nhiều duyên nợ Malaysia.

Với thành tích đối đầu kém hơn, thua 0-4 lượt đi, để giành ngôi đầu bảng - đồng nghĩa với tấm vé dự ASIAN Cup 2027 trực tiếp, đội tuyển Việt Nam buộc phải thắng với cách biệt ít nhất 5 bàn. Đây rõ ràng là nhiệm vụ gần như bất khả thi với những “chiến binh sao vàng”, nhất là khi Malaysia vốn có hàng phòng ngự chắc chắn và phong độ ổn định.

Tuy nhiên, đoàn quân của huấn luyện viên Kim Sang Sik vẫn còn một con đường khác để giành vé dự ASIAN Cup 2027. Đó là việc Malaysia có thể bị Liên đoàn Bóng đá châu Á (AFC) trừ 6 điểm trong hai trận thắng Việt Nam và Nepal vì sử dụng cầu thủ nhập tịch trái phép. Án phạt này sẽ được đưa ra nếu Liên đoàn Bóng đá Malaysia (FAM) thất bại trong việc kháng cáo lên Tòa án Trọng tài Thể thao CAS.

Kháng cáo lên CAS được xem là cơ hội cuối cùng để FAM lật ngược án phạt của FIFA trong vụ cầu thủ nhập tịch sử dụng hồ sơ giả mạo. Trước đó, FAM đã thất bại ở hai phiên điều trần trước Ủy ban Kỷ luật FIFA (FDC) và Ủy ban Khiếu nại (FAC), khiến án phạt trừ điểm trong các trận thắng Việt Nam và Nepal đứng trước nguy cơ được giữ nguyên.

Theo nhận định từ các chuyên gia pháp lý bóng đá, khả năng FAM chiến thắng trước FIFA tại CAS phụ thuộc vào việc họ cung cấp bằng chứng mới, cụ thể và thuyết phục. Tuy nhiên, cơ hội lật ngược tình thế của Malaysia được đánh giá là rất thấp.

Mới đây, sau khi bác bỏ đơn kháng cáo của FAM, FIFA đã yêu cầu mở điều tra hình sự tại 5 quốc gia liên quan đến bê bối nhập tịch, tức quê hương của 7 cầu thủ bị cáo buộc sử dụng hồ sơ giả mạo.

Những thông tin ban đầu cho biết, FIFA đã xác nhận người tình nghi đầu tiên trong vụ việc này chính là Tổng Thư ký FAM, ông Noor Azman Rahman và hai người đại diện được FIFA cấp phép liên quan đến vụ việc, gồm Nicolas Puppo và Frederico Moraes.

Trước đó, ông Azman Rahman đã bị FAM đình chỉ công việc để phục vụ cuộc điều tra kể từ khi bê bối nổ ra vào cuối tháng 9. Ban đầu, trong các phát biểu trước truyền thông, ông từng đổ lỗi cho “yếu tố kỹ thuật” liên quan đến hồ sơ cầu thủ nhập tịch.

Ngoài ra, trước sức ép dư luận, FAM buộc phải thành lập một ủy ban điều tra độc lập do cựu Chánh án nổi tiếng Tun Md Raus Sharif đứng đầu. Ủy ban này được giao nhiệm vụ làm sáng tỏ trách nhiệm liên quan đến vụ bê bối nhập tịch cầu thủ, đồng thời đặt ra thời hạn hoàn tất điều tra vào tháng 12.

Động thái này không chỉ phản ánh áp lực nội bộ và quốc tế lên FAM, mà còn được giới chuyên môn đánh giá là bước đi cần thiết để khôi phục niềm tin và minh bạch trong bóng đá Malaysia.

Kết thúc vòng loại ASIAN Cup 2027, chỉ đội nhất bảng mới giành vé dự giải đấu châu lục. Trong bối cảnh hiện tại, nếu Malaysia bị xử thua 2 trận vì vụ bê bối nhập tịch, đội tuyển Việt Nam sẽ được cộng thêm 3 điểm và chính thức giành vé dự giải đấu châu lục. Tuy nhiên, ngay cả khi khả năng này xảy ra, các “chiến binh sao vàng” vẫn còn nhiều vấn đề chuyên môn cần khắc phục.

Từ khả năng phối hợp tấn công, tận dụng cơ hội, đến việc duy trì nhịp độ và sự ổn định trước các đội mạnh, tất cả đều là những thách thức để ông Kim và các học trò tiệm cận nhóm đầu châu lục. Bên cạnh đó, việc hoàn thiện lối chơi và xây dựng lộ trình bài bản cũng đóng vai trò quan trọng trong mục tiêu dài hạn, đặc biệt trong hành trình săn vé dự World Cup.

Huấn luyện viên Kim Sang Sik có thể đón cầu thủ nhập tịch Đỗ Hoàng Hên vào tháng 3/2026, khi Việt Nam tái đấu Malaysia. Hoàng Hên được đánh giá hội tụ đầy đủ tố chất mà đội tuyển Việt Nam đang tìm kiếm: Một tiền vệ sáng tạo với nhãn quan chiến thuật sắc bén, đôi chân khéo léo, khả năng chuyền bóng và dứt điểm thượng thừa. Không chỉ Hoàng Hên, những ngoại binh như Janclesio, Gustavo, Geovane, hay dàn cầu thủ Việt kiều gồm Adou Minh, Kyle Colonna cũng đang chờ hoàn tất quốc tịch Việt Nam. Năm 2026 hứa hẹn là thời điểm bước ngoặt. Khi lứa U23 được phát triển đầy đủ và dàn cầu thủ nhập tịch bắt đầu có chỗ đứng, cuộc cải tổ đội tuyển sẽ chính thức bắt đầu.

Nguồn:Đội tuyển bóng đá Việt Nam: Nhiều hạn chế vẫn bỏ ngỏ

Khánh Vy

giaoducthoidai.vn