Thị trường thế giới đón một năm mới 2025 đầy biến động

08:00 | 03/01/2025

|
Cán cân cung-cầu của các mặt hàng chủ chốt có thể thay đổi từ dư thừa sang thiếu hụt nghiêm trọng, tùy thuộc vào diễn biến chính trị khó lường. Đó là nhận định của nhà báo Javier Blas, phụ trách chuyên trang Ý kiến và bình luận của Bloomberg.

Thị trường thế giới đón một năm mới 2025 đầy biến động

Hình minh họa

Giá cà phê sẽ tăng vào năm 2025, và bất kỳ ai giao dịch hoặc theo dõi thị trường năng lượng và hàng hóa trong năm mới đều sẽ cần giữ tỉnh táo.

Năm 2025: Nhiều bất định phía trước

Trước hết, cần thẳng thắn thừa nhận rằng năm 2025 đầy mơ hồ. Cán cân cung-cầu của các mặt hàng thiết yếu có thể dao động mạnh, từ dư thừa lớn đến thiếu hụt nghiêm trọng, phụ thuộc vào diễn biến chính trị khó lường. Liệu ông Donald Trump, ông Tập Cận Bình, ông Vladimir Putin, ông Benjamin Netanyahu và nhiều lãnh đạo khác sẽ hành động thế nào? Không ai có thể khẳng định chắc chắn. Ngày càng rõ ràng rằng việc dự báo giá hàng hóa trong năm mới gắn chặt với việc phỏng đoán các quyết định chính trị.

Tuy nhiên, chúng ta có thể dự báo một số xu hướng chính và một vài điều đáng chú ý liên quan đến thị trường hàng hóa trong năm mới.

OPEC+ đối mặt thách thức lớn

Tổ chức OPEC+ đang gặp khó khăn. Sau khi hoãn việc tăng sản lượng trong 6 tháng qua, nhóm này khó có khả năng tăng sản lượng trong năm 2025 trừ khi ông Trump can thiệp. Dự báo tăng trưởng nhu cầu dầu toàn cầu năm 2025 chỉ khoảng 1 triệu thùng/ngày, thấp hơn mức tăng sản lượng dự kiến từ các quốc gia ngoài OPEC+. Áp lực này bắt nguồn từ nhiều năm giá dầu cao, khuyến khích các đối thủ của OPEC+ đầu tư vào năng lực khai thác mới.

Ông Trump có thể thay đổi cục diện nếu ông thực hiện nghiêm ngặt các lệnh trừng phạt dầu mỏ hiện tại của Mỹ đối với Iran và Venezuela. Trong gần 4 năm qua, chính quyền Biden đã tỏ ra khoan dung với việc gia tăng xuất khẩu dầu từ hai quốc gia này. Nếu tổng thống mới của Mỹ siết chặt Tehran và Caracas, Ả Rập Xê Út có thể nhân cơ hội này để tăng sản lượng. Nếu không, không có nhiều chỗ để Ả Rập Xê Út cung cấp thêm dầu thô.

Tuy nhiên, ông Trump cũng có thể gây khó khăn cho OPEC+ qua hai chính sách: Một là đe dọa cuộc chiến thương mại không chỉ với Canada và Mexico, mà còn với EU và Trung Quốc, làm suy yếu tăng trưởng kinh tế. Hai là nới lỏng các quy định đối với khai thác dầu tại Mỹ. Với ưu tiên hàng đầu là giảm giá năng lượng và tăng sản lượng dầu khí nội địa, ông Trump có thể khiến OPEC+ gặp khó khăn. Dù vậy, với giá dầu Brent đang dao động quanh mức 70 USD/thùng, dầu không còn là khoản đầu tư dễ dàng như khi giá gần 100 USD/thùng.

BP cũng đang gặp khó khăn

Tương tự OPEC+, tập đoàn dầu khí BP của Anh cũng lâm vào khủng hoảng. Giá cổ phiếu của công ty đã giảm hơn 20% trong 5 năm qua. Ở mức giá hiện tại, giá trị thị trường của BP chỉ còn khoảng 75 tỷ USD, bằng một phần nhỏ so với 250 tỷ USD gần hai thập kỷ trước.

Công ty này sẽ có một buổi họp quan trọng với cổ đông vào đầu tháng 2, khi dự kiến cập nhật chiến lược của mình.

Bản cập nhật này có thể mang lại hy vọng cho một số nhà đầu tư, nhưng cũng sẽ làm nổi bật hai vấn đề tiêu cực: BP có thể đưa ra cảnh báo lợi nhuận giảm. Công ty trước đây đã dự báo lợi nhuận trước lãi vay, thuế và khấu hao đạt 49 tỷ USD vào năm 2025, nhưng con số thực tế có thể thấp hơn ít nhất 10 tỷ USD.

Điều này có thể khiến chương trình mua lại cổ phiếu giảm từ mức 1,75 tỷ USD mỗi quý hiện tại xuống mức thấp hơn – chẳng hạn 1 tỷ USD – để bảo vệ bảng cân đối kế toán. Trong ngành dầu mỏ, xếp hạng tín dụng được ưu tiên hơn lợi ích của cổ đông. Lợi nhuận giảm và việc mua lại cổ phiếu ít hơn có thể làm giảm sự quan tâm của nhà đầu tư đối với cổ phiếu BP và mở đường cho một thương vụ sáp nhập.

Javier Blas đã lập luận rằng BP nên tìm cách hợp nhất với một đối thủ và khả năng này rất cao trong năm 2025. Đối thủ rõ ràng nhất có thể là Shell.

OPEC+ và BP: Thị trường cà phê cần theo dõi thêm, nhưng dự kiến giá sẽ tăng

Hãy sẵn sàng với mức giá cao hơn. Brazil và Việt Nam, hai quốc gia sản xuất cà phê Arabica và Robusta lớn nhất thế giới, đang đối mặt với tình trạng thiếu hụt mùa vụ. Đây có thể là mùa thứ 5 liên tiếp mà tiêu thụ cà phê vượt quá sản lượng, điều chưa từng có trước đây.

Cuối năm 2024, giá cà phê Arabica đã tăng lên mức cao nhất mọi thời đại, vượt qua đỉnh kỷ lục từ năm 1977. Tuy nhiên, điều này có thể vẫn chưa đủ để giữ cân bằng thị trường. Các nhà giao dịch cà phê cho rằng nếu sản lượng cà phê của Brazil không phục hồi — điều khó xảy ra — giá dự kiến sẽ tăng từ khoảng 350 cent/pound hiện tại lên mức 400–500 cent/pound. Các nhà rang xay cà phê sẽ tăng giá bán lẻ, đặc biệt là cà phê espresso làm từ hạt Arabica.

Không chỉ cà phê, bạn cũng nên chuẩn bị cho giá cacao nóng tăng cao. Các mùa vụ tại Tây Phi — khu vực chiếm 70% sản lượng cacao toàn cầu — không phục hồi như kỳ vọng trước đó, và giá cacao đang ở mức kỷ lục.

Than đá: "Kẻ bị lãng quên" nhưng vẫn vô cùng quan trọng

Than đá ít được chú ý hơn so với các mặt hàng khác, dù vẫn đóng vai trò cực kỳ lớn trong hệ thống năng lượng và cuộc chiến chống biến đổi khí hậu. Trong nhiều năm qua, than đá bị coi là "tụt hậu" hoặc "đang chết dần". Tại Hội nghị khí hậu COP26 vào năm 2021 ở Glasgow, thế giới đã cam kết "đưa than đá vào lịch sử". Nhưng thực tế, than đá vẫn tồn tại, chiếm ưu thế và hiện diện khắp nơi.

Năm 2024, thế giới tiêu thụ lượng than kỷ lục, và năm 2025 sẽ là năm quan trọng để xem liệu xu hướng này có thay đổi hay không.

Một số nhà phân tích khá bi quan vì Trung Quốc đã lấy than đá làm trụ cột cho hệ thống năng lượng của mình, với năng lượng tái tạo chỉ đóng vai trò bổ sung. Riêng Trung Quốc tiêu thụ lượng than nhiều hơn 30% so với phần còn lại của thế giới cộng lại, gây nguy hiểm cho mọi nỗ lực ngăn chặn hiện tượng nóng lên toàn cầu.

Quặng sắt: Nguyên liệu quan trọng nhưng thường bị lãng quên

Tương tự than đá, quặng sắt là một trong những nguyên liệu thô ít được chú ý. Dù không phải là "ngôi sao" trong các khoản đầu tư hàng hóa, nó lại là chìa khóa cho lợi nhuận của các tập đoàn khai thác và nhà sản xuất thép toàn cầu. Ngoài ra, giá quặng sắt cũng là chỉ số quan trọng phản ánh hoạt động kinh tế của Trung Quốc.

Giá quặng sắt hiện giảm xuống còn 100 USD/tấn so với mức hơn 200 USD/tấn vào năm 2021.

Năm 2025 có thể đánh dấu một bước ngoặt. Sản lượng thép của Trung Quốc dường như đã đạt đỉnh trong giai đoạn 2022–2024, và tốt nhất cũng chỉ duy trì ở mức cao trong năm 2025. Vì Trung Quốc sản xuất hơn một nửa lượng thép toàn cầu, diễn biến ở quốc gia này có ý nghĩa rất lớn đối với thị trường.

Quan trọng hơn, nguồn cung quặng sắt dự kiến cũng sẽ tăng trong năm tới, bao gồm từ một nguồn sản xuất giá rẻ mới: Guinea ở Tây Phi. Khi kết hợp cả hai yếu tố — nhu cầu ổn định và nguồn cung tăng — thị trường quặng sắt có thể sẽ bước vào giai đoạn dư thừa kéo dài nhiều năm. Thị trường dự báo giá thấp hơn vào năm 2025.

Nguồn:Thị trường thế giới đón một năm mới 2025 đầy biến động

Nh.Thạch

nangluongquocte.petrotimes.vn