Ðưa cua Cà Mau ra thế giới - Bài 1: Tiềm năng và triển vọng

Bài 1: Tiềm năng và triển vọng

Cua biển Cà Mau là sản phẩm thuỷ sản thuộc thế mạnh và nằm trong nhóm đối tượng tái cơ cấu của ngành nông nghiệp. Là loại sản phẩm chứa nhiều chất dinh dưỡng, chế biến được nhiều loại thực phẩm cao cấp mà người tiêu dùng ưa chuộng, giá trị kinh tế cao, có thị trường tiêu thụ trong nước và thế giới, mặt khác điều kiện tự nhiên của tỉnh phù hợp phát triển nuôi đối tượng này.

Diện tích thả cua hàng năm trên địa bàn tỉnh Cà Mau khoảng trên 250.000 ha, sản lượng thu hoạch ước khoảng trên 25.000 tấn. Không những làm thực phẩm phục vụ bữa ăn trong gia đình mà con cua còn mang lại giá trị thương phẩm trên 10.000 tỷ đồng/năm, góp phần tăng thu nhập đáng kể cho người dân trên cùng đơn vị diện tích nuôi.

Nhiều tiềm năng

Hình thức nuôi cua chủ yếu kết hợp trong vuông nuôi tôm quảng canh, quảng canh cải tiến, nuôi tôm - rừng, tôm - lúa với khoảng 248.000 ha; loại hình nuôi chuyên cua khoảng 2.000 ha; thời gian nuôi quanh năm. Sản lượng cua của tỉnh năm 2019 là 23.679 tấn, năm 2020 là 24.075 tấn, năm 2021 là 25.057 tấn. Những con số này minh chứng được hiệu quả kinh tế, xã hội từ nuôi cua. Do chất lượng cua thương phẩm tốt và số lượng nhiều nên đã trở thành thương hiệu. Ở Việt Nam có nhiều tỉnh nuôi cua, song số lượng và chất lượng không bằng cua ở Cà Mau.

Thị trường cua thương phẩm khá tốt, thương lái tìm đến tận nơi sản xuất thu mua với giá cạnh tranh. Cua tiêu thụ trong nước khoảng hơn 60%, còn lại xuất khẩu sang một số nước lân cận. Cua Cà Mau luôn không đủ cung cho thị trường trong nước và nước ngoài. Hiện nay tỉnh đã xây dựng được thương hiệu cua Năm Căn - Cà Mau.

Tận dụng nguồn nguyên liệu cua sẵn có, nhiều hợp tác xã (HTX) chế biến sản phẩm bánh phồng từ cua. HTX Tân Phát Lợi, Ấp Tân Lập, xã Tân Ân Tây, huyện Ngọc Hiển, là đơn vị tiên phong trong thực hiện mô hình này. Thành lập tổ hợp tác (THT) năm 2011, một năm sau đó đã nâng tầm lên HTX, với 9 xã viên, đến nay đã có 6 sản phẩm được chứng nhận OCOP 3 sao và năm 2018 HTX bắt đầu làm sản phẩm bánh phồng cua.

Ông Bùi Văn Chương, người tiên phong xây dựng các sản phẩm OCOP, trong đó có sản phẩm bánh phồng cua - một trong những sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu.

Ông Bùi Văn Chương, Giám đốc HTX Tân Phát Lợi, cho hay, qua nghiên cứu thị trường, ông nhận thấy nhiều loại hải sản làm bánh phồng được thì cua sẽ làm được; phải tạo ra sự khác biệt trong sản phẩm thì mới tạo được tiếng vang, vì đây là sản phẩm được chọn lọc và khác lạ. Hàng tháng, HTX thu mua hơn 500 kg cua thương phẩm, ngoài làm bánh phồng ra còn hấp, tách lấy thịt và cấp đông gửi đi thị trường Hà Nội tiêu thị; sản phẩm này rất được ưa chuộng bởi độ ngọt và tươi của thịt cua. Hàng tháng HTX tiêu thụ hơn 200 kg thịt cua cấp đông.

Cái nôi ươm cua uy tín

Hiện nay, Cà Mau có khoảng 70 trại chuyên sản xuất cua giống, 600 trại sản xuất luân phiên giống tôm sú và cua; có 7 THT và HTX ươm, 300 cơ sở ươm nhỏ lẻ. Chất lượng cua giống tốt và đủ cung cấp cho người nuôi. Riêng huyện Năm Căn, địa phương có nhiều tiềm năng về nghề ươm cua giống, có tổng số 278 cơ sở sản xuất, ươm dưỡng giống thuỷ sản (gồm 184 cơ sở sản xuất tôm, 4 cơ sở sản xuất, ươm tôm, cua và 90 cơ sở ươm cua).

Cà Mau hiện có khoảng 70 trại chuyên sản xuất cua giống, 600 trại sản xuất luân phiên giống tôm sú và cua; 7 THT và HTX ươm, 300 cơ sở ươm nhỏ lẻ.

Ông Ðoàn Văn Tiên, Giám đốc HTX ươm cua giống Cái Trăng, xã Hàm Rồng, huyện Năm Căn, cho biết, HTX thành lập đến nay đã được 8 năm, từng bước vượt khó và đi vào ổn định hơn. Thời điểm hiện nay, HTX lên kế hoạch dài hơi cho hoạt động, nhằm đáp ứng nhu cầu con giống thả nuôi của người dân.

Ở huyện Ðầm Dơi hiện có nhiều mô hình ươm cua giống được triển khai. Ghé thăm THT dèo cua Ðại Phát, ấp Tân Thành A, xã Tân Dân, huyện Ðầm Dơi mới thấy có niềm tin hơn đối với mô hình này, cũng như hướng mở cho thanh niên nông thôn. Dù chỉ mới thành lập 2 năm nhưng mô hình đã cho thấy tính bền vững. Mô hình được khởi xướng từ vài đoàn viên ở địa phương tự hùn vốn làm, từ 4 ao ban đầu nay đã nâng lên 6 ao, từ ao đất nay đã xây được ao xi-măng kiên cố hơn. Mỗi con nước sẽ xuất bán 2 lần, bình quân khoảng 80.000 con giống.

Anh Hồ Trung Trực, Bí thư Xã đoàn Tân Dân, huyện Ðầm Dơi, bộc bạch: "Tuy THT dèo cua của đoàn viên, thanh niên đi vào hoạt động chưa lâu nhưng chất lượng con cua giống không hề thua những trại lâu năm".

Ghé thăm Công ty TNHH MTV thuỷ sản Việt Thắng Cà Mau, do anh Vũ Văn Thắng, Khóm 5, thị trấn Năm Căn, huyện Năm Căn làm chủ mới thấy tinh thần khởi nghiệp của người thanh niên này. Riêng con cua giống, đến nay anh Thắng sở hữu 340 hồ, bình quân 1 hồ sẽ cho ra 300 khênh và khoảng 100.000 cua giống. Ngoài việc bán thẳng cho các trại, THT, HTX ươm cua giống, anh Thắng còn dèo theo yêu cầu của khách hàng; thường khách hàng sẽ chuộng hơn và đặt hàng giống do trại dèo bán.

Kinh nghiệm đã qua cho anh Thắng thấy sức đề kháng của con cua giống càng sen và càng đỏ mạnh hơn, trụ được qua các đợt dịch bệnh trên cua, người nuôi tin tưởng giống này hơn. Chính vì thế, gần đây anh Thắng tập trung ưu tiên cho việc ép loại giống này.

Ông Tạ Trường Giang, Chủ tịch Hội Thuỷ sản thị trấn Năm Căn, huyện Năm Căn, mong muốn: "2 năm trở lại đây, giống cua càng lửa và càng sen được ưa chuộng vì kháng thể tốt, sức kháng bệnh cao, người nuôi tin tưởng. Chính vì thế, các trại giống ưu tiên phát triển; điều đặc biệt là giá cua thương phẩm càng sen, càng đỏ ngày càng cao... Ðây là hướng mở cho nghề sản xuất cua giống ở thị trấn Năm Căn thời gian tới"./.

Nguồn: Ðưa cua Cà Mau ra thế giới - Bài 1: Tiềm năng và triển vọng

Phú Hữu

baocamau.com.vn