Bến Tre: Phát triển hợp tác xã nông nghiệp theo hướng bền vững

Bến Tre: Kinh tế - xã hội 8 tháng năm 2023 phát triển khá tốt

Bến Tre: Bình Đại tập trung phát triển hạ tầng giao thông và dịch vụ logistics

Sản xuất chỉ xơ dừa tại Hợp tác xã Nông nghiệp Định Thủy. Ảnh: Hoàng Trung

Thực trạng hợp tác xã nông nghiệp

Đến cuối năm 2022, toàn tỉnh có 142 HTX NN, với 33.410 thành viên. Trong đó, có 64 HTX NN hoạt động kinh doanh có hiệu quả (chiếm khoảng 45,1%); 68 HTX NN tham gia thực hiện liên kết theo chuỗi giá trị sản phẩm NN chủ lực của tỉnh; khoảng 45 HTX áp dụng công nghệ cao trong sản xuất và 15 HTX NN có sản phẩm OCOP đạt từ 3 sao trở lên.

Các HTX NN có tổng vốn đăng ký điều lệ khoảng 55.746 triệu đồng. Doanh thu bình quân trong năm 2022 đạt khoảng 1.056 triệu đồng/HTX. Do tình hình giá cả vật tư, nguyên vật liệu đầu vào biến động tăng, nên lợi nhuận của các HTX không cao, chủ yếu giải quyết việc làm cho thành viên. Lãi bình quân của HTX đạt 50 triệu đồng/năm. Thu nhập bình quân của lao động thường xuyên trong HTX đạt 65 triệu đồng/năm.

Tổng số cán bộ quản lý HTX NN là 650 người, gồm: chủ tịch hội đồng quản trị, giám đốc, phó giám đốc, trưởng ban kiểm soát, kế toán. Trong đó, số người tham gia quản lý HTX có trình độ cao đẳng, đại học trở lên chiếm tỷ lệ khoảng 27,88%/tổng số người tham gia bộ máy quản lý HTX; trình độ sơ cấp, trung cấp chiếm tỷ lệ 43,03%; số còn lại chưa qua đào tạo chiếm tỷ lệ 29,09%.

Hoạt động của HTX NN gắn bó mật thiết với người dân địa phương, gắn kết cộng đồng, cùng nhau nâng cao trách nhiệm xã hội. Giải quyết các vấn đề liên quan đến đời sống, văn hóa, tinh thần; an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội tại địa phương. Xây dựng tinh thần đoàn kết, tương thân tương ái, lan tỏa các giá trị tốt, góp phần xây dựng NTM và phát triển kinh tế - xã hội chung của tỉnh.

Tuy nhiên, các HTX NN vẫn còn bộc lộ tồn tại, hạn chế như: Một số nơi chưa nhận được sự quan tâm của cấp ủy, chính quyền về vai trò của HTX. Đội ngũ cán bộ quản lý của một số HTX NN còn thiếu và yếu. Đa số cán bộ quản lý mới chỉ được tham gia các khóa bồi dưỡng, tập huấn nghiệp vụ ngắn hạn. Công tác quản lý thiếu tính chuyên nghiệp. Số lượng HTX NN tuy nhiều nhưng số HTX NN hoạt động có hiệu quả lại chiếm tỷ lệ thấp. Quy mô hoạt động sản xuất, kinh doanh còn nhỏ lẻ, còn thiếu sự hợp tác, liên kết trong sản xuất và tiêu thụ sản phẩm với doanh nghiệp...

Xây dựng mô hình điểm

Theo kế hoạch của UBND tỉnh về triển khai thực hiện Nghị quyết số 106/NQ-CP ngày 18-7-2023 của Chính phủ về phát triển HTX NN trong tái cơ cấu ngành NN và xây dựng NTM trên địa bàn tỉnh đã đề ra mục tiêu cụ thể đến năm 2025: Phấn đấu có khoảng trên 80% HTX NN hoạt động có hiệu quả đạt loại khá, tốt trở lên. Xây dựng thành công 5 mô hình điểm về HTX NN hoạt động hiệu quả, để nhân rộng toàn tỉnh. Đảm bảo ở tất cả các xã đạt chuẩn NTM có các mô hình kinh tế tập thể, HTX NN đạt 90% loại khá trở lên, trong đó có ít nhất 60% tham gia các chuỗi liên kết. Thu nhập của thành viên ổn định tăng mỗi năm khoảng 5 - 10%. Doanh thu mỗi năm tăng 5%. Số lượng thành viên, lao động tăng 5%/năm. Thúc đẩy ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số. Phấn đấu có trên 40% HTX NN ứng dụng công nghệ cao, áp dụng biện pháp thực hành NN tốt (GAP), kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế tri thức. Đào tạo nâng cao năng lực cho 90% cán bộ quản lý HTX NN về kiến thức quản lý và nghiệp vụ chuyên môn.

Để đạt mục tiêu trên, cần xây dựng mô hình HTX NN phát triển bền vững, hoạt động hiệu quả, phù hợp với đặc thù từng lĩnh vực, ngành hàng. Rà soát, nắm bắt, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, kịp thời đề xuất, sửa đổi, bổ sung cơ chế, chính sách, tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển HTX NN. Tạo dựng môi trường kinh doanh thuận lợi, bình đẳng cho phát triển bền vững HTX NN. Tăng cường tuyên truyền, phổ biến, nhân rộng kinh nghiệm các mô hình HTX NN tiêu biểu, sáng tạo, hiệu quả, gắn kết sản xuất với tiêu thụ sản phẩm theo chuỗi giá trị nông sản, NN hữu cơ, NN tuần hoàn, thích ứng với biến đổi khí hậu, do thanh niên, phụ nữ khởi nghiệp thành công. Ứng dụng công nghệ cao, chuyển đổi số; làm chủ thể sản phẩm OCOP, chủ sở hữu thương hiệu và kết nối sản xuất với tiêu thụ tại thị trường trong và ngoài nước.

Tăng cường thu hút các tổ chức quốc tế tài trợ cho HTX NN và thành viên tham gia các chương trình, đề án, án sản xuất NN an toàn, phát triển kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn giảm phát thải khí nhà kính, bảo vệ môi trường, chế biến phụ phẩm NN, thích ứng với biến đổi khí hậu, xóa đói giảm nghèo.

Nguồn: Phát triển hợp tác xã nông nghiệp theo hướng bền vững

Trần Quốc

baodongkhoi.vn