Buông bỏ tham sân si, sống an nhiên tự tại

14:15 | 29/08/2023

|
Phật dạy rằng: “Nguồn cội của mọi khổ đau trên đời đều từ 3 việc mà ra: tham, sân, si”. Trong đó, tham đứng hàng đầu, tuy nhiên phàm là con người ở đời, ai cũng có lòng tham. Từ chữ tham mới nổi lên sân hận, mới khiến con người si mê u tối, từ đó gây nên nghiệp ác.
Ở đời có 3 báu vật, người khôn sẽ biết nắm giữ để cuộc sống được an nhiên, tự tạiỞ đời có 3 báu vật, người khôn sẽ biết nắm giữ để cuộc sống được an nhiên, tự tại
Bình yên thật sự là khi bạn biết buông bỏ 7 điều nàyBình yên thật sự là khi bạn biết buông bỏ 7 điều này

Theo quan niệm Phật pháp, tham chính là sự mê đắm, ham muốn hay sự đam mê, say đắm một điều gì đó. Cốt lõi của lòng tham con người bắt nguồn từ 5 nhu cầu chủ yếu: Tài (tài sản), sắc (sắc đẹp, hình thức bên ngoài), thùy (ngủ nghỉ), thực (ăn, uống), danh (danh thơm, tiếng tốt). Khi người ta bắt đầu ham muốn một điều gì đó mãnh liệt, họ sẽ này sinh lòng tham. Và điều này được họ biểu hiện rất rõ ở lời nói và hành động.

Tuy nhiên, cũng theo như lời Phật dạy khẳng định rằng bản chất của con người vốn không phải tham lam. Con người từ khi sinh ra đã là tờ giấy trắng trong thuần khiết. Lòng tham của mỗi người lớn dần theo thời gian. cũng có thể theo những bể dâu mà tùy thuộc mỗi người gặp phải.

Buông bỏ tham sân si
Ảnh minh họa/ https://dulich.petrotimes.vn/

Sân được hiểu đó là cơn nóng giận, nóng nảy, lòng giận dự, hận thù khi không đạt được cái mình muốn. Hoặc khi không vừa lòng, không được thỏa mãn những điều mình mong cầu, con người thường có xu hướng bất tức giận, khó chịu. Cũng có thể chúng ta dễ bất bình vì những lời hay hành động xúc phạm của người khác. Từ đó mà cho phép bản thân mình được quyền làm sai trái, làm tổn thương ngược lại người khác. Sau cơn giận dự đó, con người nảy sinh lòng oán hận, căm ghét tìm mọi cách để trả thù.

Sân được sinh khởi sở dĩ đều là do lòng yêu thích “cái ta” hay thích “cái của ta”. Nói một cách dễ hiểu, khi người khác bị xúc phạm, chúng ta dửng dưng và chẳng mấy quan tâm. Tuy nhiên, nếu ta là người đó, ta bị xúc phạm, bị mắng chửi hoặc đụng vào tài sản của mình. Ngay lập tức, ta sẽ có cảm giác khó chịu. Khó chịu kéo dài theo tháng năm, khiến con người trở nên nóng giận. Tuy nhiên, hãy luôn nhớ rằng ở đời này, phàm là người thì không thể tránh khỏi việc bị chê bai, khiển trách. Thậm chí, có những hiểu lầm mà cả đời này rất khó để lý giải.

Si tức là si mê, ngu tối, vô minh. Người vô minh là người không biết suy nghĩ sáng suốt, không biết suy sét để đánh giá đúng sai lẽ phải. Chính vì thế mà họ làm nên những điều tội lỗi, gây hại cho mình và cho cả những người xung quanh. Si, vô minh theo tục, người ta gọi đó là “dại” hay “ngu”.

Người vô minh bị che lấp đi tâm trí khiến họ không thể nhìn thật rõ những chất bợn nhớp nhơ đang gậm nhấm con người từ bên trong bởi các thói hư tật xấu. Và chính điều đó làm con người đi vào con đường tội lỗi triền miên không lối thoát. Vì vậy, lời Phật dạy hãy biết dứt bỏ vô mình để mau chóng trở thành người trong sạch.

Buông bỏ tham sân si
Ảnh minh họa/ https://dulich.petrotimes.vn/

Con người sống giữa cuộc đời này đều phải thuận theo luân hồi nghiệp báo, muốn tránh cũng không được, nhưng tự bản thân mình vẫn có thể xây dựng những nghiệp duyên tốt đẹp cho riêng cá nhân.

Muốn làm thiện, trước hết phải rũ bỏ được lòng tham. Muốn phúc phần, trước tiên phải biết đủ, không sân, không si với những người khác. Vô sở cầu nhi tự đắc (không cầu mà được), đó mới thực sự là đại trí huệ của 1 đời người.

Của cải trên đời, cố kiếm cho thật nhiều rồi khi chết đi cũng không thể mang theo được. Tiền tài danh vọng một khi đã mất rồi tất cả cũng hóa thành hư vô. Đời người là hữu hạn nhưng nhân sinh là vô hạn, cớ gì cứ mãi tham lam để tự chuốc lấy đau khổ, bất hạnh cho mình.

Con người hãy biết sống tu tập, dứt bỏ vô minh, tránh xa lòng tham và nuôi dưỡng tâm hồn để thoát khỏi chữ sân. Lời Phật dạy về tham sân si là bài học mà cả đời này đều phải ghi nhớ.

Làm gì để buông bỏ tham sân si?

Tham sân si vốn không phải là bản chất của con người cũng như nhân quả nghiệp báo. Nó có thể biến chuyển tùy thuộc vào hành động của mỗi con người trong cõi nhân sinh. Và để khắc chế, diệt trừ tam độc, chúng ta cần:

Thứ nhất, mọi sự khổ đau đều từ vô minh mà ra, không có trí tuệ thì không có khả năng nhận biết đúng sai, không đủ tỉnh táo để đánh giá mọi việc. Cho nên, mỗi người cần không ngừng học hỏi, trau dồi thêm kiến thức để có được trí óc thông tuệ.

Thứ hai, chúng ta cần phải ghi nhớ rằng, mọi sự thiện - ác đều sẽ có quả báo, gieo nhân nào gặt quả ấy, không gieo thì không gặt cho nên đứng trước sự cám dỗ, phải thật tỉnh táo để nhận biết phải trái và từ chối nó, không để lòng tham có cơ hội được trỗi dậy như vậy mới không dẫn đến những hành vi sai trái, không gieo ác nghiệp thì sau mới được hưởng quả báo phước lành.

Thứ ba, sân hận sinh ra cũng bởi chỉ biết đến bản thân mình, chỉ thích “cái tôi” của mình cho nên để khắc chế lòng sân thì khi sân hận nhen nhóm lên cần phải chế ngự ngay, phân tích những điều mà người khác đang nói, đang làm với mình hoặc người thân của mình xem có đúng hay không từ đó tiết chế được cảm xúc, không trở thành nạn nhân của những cơn thịnh nộ vô cớ.

Nguồn:Buông bỏ tham sân si, sống an nhiên tự tại

Tuệ An

dulich.petrotimes.vn