Đặc sắc Thụy Sỹ

09:00 | 20/08/2025

|
Trong đoàn chúng tôi hôm ấy, có người lần đầu đặt chân tới Thụy Sỹ, cũng có người từng ghé qua, nhưng tất cả đều chung cảm nhận sau vài ngày trải nghiệm: “Đắt quá!”. Câu hỏi cứ lẩn quẩn trong đầu tôi: Vì sao một quốc gia với mức giá “chạm nóc” như vậy vẫn đủ sức níu chân nhà đầu tư, mê hoặc du khách và lôi cuốn những ai đang tìm kiếm cơ hội học tập, nghiên cứu?
Đặc sắc Thụy Sỹ
Cầu Aere, vùng Bernese Oberland, Thụy Sỹ. (Nguồn: Swiss Travel SystemAG)

Đắt đỏ và tiêu chuẩn cao

Cảm nhận rõ rệt ngay khi đặt chân tới mảnh đất này là sự đắt đỏ ngay từ những bữa ăn, chỗ nghỉ cho tới chiếc vé tàu. Đồng franc Thụy Sỹ – hiện khoảng 32.000 đồng Việt Nam – đã từ chỗ thấp hơn USD vươn lên vượt khá xa, ổn định suốt hơn 20 năm qua. Chính phủ không chủ ý “đẩy” đồng tiền này quá mạnh, nhưng kinh tế ổn định, bền vững, cùng vị thế “hầm trú ẩn” trong lúc thế giới biến động, khiến franc cứ thế leo giá.

Chi phí sinh hoạt ở Thụy Sỹ cao còn xuất phát từ thu nhập và tài sản bình quân của người dân thuộc nhóm cao nhất toàn cầu. Theo dữ liệu của The Economist, năm 2024, quốc gia này nằm trong nhóm cao nhất toàn cầu về GDP bình quân đầu người, đạt hơn 100.000 USD/năm.

Thu nhập ở mức cao phản ánh năng suất lao động và chất lượng nhân lực vượt trội. Người dân làm việc với hiệu quả và trình độ chuyên môn cao, nên giá hàng hóa và dịch vụ gắn liền với chi phí lao động đắt đỏ. Lương cao, cộng thêm yêu cầu tiêu chuẩn khắt khe với mọi sản phẩm, khiến mọi thứ ở đây đều gắn liền với chi phí lao động đắt đỏ. Ngay cả những chi tiết nhỏ nhất như chiếc vòi nước, tay nắm cửa cũng dày dặn, chắc chắn, đẹp mắt như thể được “đo ni đóng giày” cho sự bền bỉ vượt thời gian.

Ở Thụy Sỹ, chi phí cao là cái giá để bảo đảm chất lượng. Giao thông, y tế, nước sạch… đều được đầu tư để duy trì chuẩn mực cao nhất. Họ không cạnh tranh bằng giá rẻ, mà bằng chất lượng và độ tin cậy, với thương hiệu “Swiss made” được bảo chứng bởi một môi trường sống và làm việc an toàn, lành mạnh ở đẳng cấp hàng đầu.

Đặc sắc Thụy Sỹ
Trên các con phố, không khó để bắt gặp các cửa hàng đồng hồ Thụy Sỹ. (Ảnh: Diệu Linh)

Tài nguyên đặc biệt

Bốn mùa thay nhau khoác lên Thụy Sỹ những gam màu khác nhau – mùa Xuân xanh mướt, mùa Hè rực rỡ, mùa Thu vàng óng, mùa Đông trắng tinh khôi. Cảnh quan ấy là “tài nguyên” mà người Thụy Sỹ gìn giữ bằng tất cả sự cẩn trọng. Ở Geneva, không ít lần chính quyền đưa ra phương án mở rộng sân bay để đáp ứng nhu cầu vận tải, nhưng mỗi lần như vậy, người dân lại kiên quyết phản đối vì sợ ảnh hưởng đến không gian xanh.

Không chỉ dừng ở việc phản đối các dự án xâm lấn cảnh quan, Thụy Sỹ còn có hệ thống quy hoạch chặt chẽ: công trình mới phải hòa vào cảnh quan như thể vốn đã ở đó từ lâu. Núi, hồ, thung lũng đều được luật pháp bảo vệ nghiêm ngặt. Ở những thị trấn du lịch như Zermatt, Wengen hay Mürren, động cơ đốt trong bị cấm hoặc hạn chế tối đa. Thay vào đó là xe điện, xe ngựa kéo, hay đơn giản là đôi chân người. Hàng hóa được vận chuyển bằng phương tiện chuyên dụng, để không làm vẩn đục bầu không khí trong lành và giữ nguyên vẻ nguyên sơ cho từng góc phố, con đường.

Bên cạnh tài nguyên thiên nhiên, Thụy Sỹ còn sở hữu tài nguyên con người với những bộ óc kinh doanh sành sỏi và sáng tạo. Nhắc đến quốc gia này là nhắc đến đồng hồ - lĩnh vực mà người Thụy Sỹ không chỉ giỏi chế tác, mà còn là bậc thầy trong nghệ thuật bán hàng.

Khách mua đồng hồ ở Thụy Sỹ có thể phải bỏ ra số tiền lớn nhưng vẫn xếp hàng, thậm chí đấu giá hoặc chờ đợi khá lâu mới được nhận hàng. Lượng người mua không vì thế mà giảm, ngược lại còn tăng cao. Đây là nghệ thuật kinh doanh độc đáo, tạo cảm giác khan hiếm và kích thích mong muốn sở hữu của khách hàng.

Các nhà kinh doanh Thụy Sỹ đã nâng tầm đồng hồ từ công cụ đo thời gian thành biểu tượng của đẳng cấp, sự tinh tế, độ chính xác tuyệt đối và quan trọng hơn, thành một loại tài sản đầu tư. Khách hàng không chỉ muốn mua mà còn cảm thấy cần phải mua ngay trước khi quá muộn.

Đặc sắc Thụy Sỹ
Tàu GoldenPass Express tại Rougemont, bang Vaud. (Nguồn: Swiss Travel System AG)

Bản sắc quốc gia

Thụy Sỹ là quốc gia tiêu biểu cho mô hình dân chủ trực tiếp, cho phép người dân tham gia vào quá trình ra quyết định chính trị, thay vì chỉ thông qua các đại diện do mình bầu.

Một trong những yếu tố giúp cơ chế này được áp dụng rộng rãi và thành công là ý thức mạnh mẽ về quyền và trách nhiệm công dân. Chính phủ khi ban hành bất kỳ quyết định nào cũng phải cân nhắc kỹ lưỡng, bởi người dân có quyền phủ quyết. Nhờ vậy, các quyết sách thường nhận được sự đồng thuận cao trong xã hội.

Bên cạnh đó, chính sách trung lập chính trị lâu đời, được thiết lập từ sau Hội nghị Vienna năm 1815, giúp Thụy Sỹ duy trì hòa bình và ổn định suốt hơn hai thế kỷ. Cũng nhờ đó, Thụy Sỹ được chọn làm nơi đặt trụ sở của nhiều tổ chức quốc tế quan trọng như Liên hợp quốc, Ủy ban Chữ thập đỏ quốc tế (ICRC), Tổ chức Y tế thế giới (WHO), Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) hay Diễn đàn Kinh tế thế giới (WEF).

Bản sắc Thụy Sỹ không chỉ đến từ thể chế mà còn từ sự hòa trộn văn hóa hiếm có: bốn ngôn ngữ chính thức – Đức, Pháp, Italy, Romansh – cùng những lễ hội rực rỡ sắc màu vùng miền. Trên bàn ăn, trong kiến trúc, hay trong nhịp sống, ta bắt gặp một tinh thần vừa kỷ luật, chính xác, vừa cởi mở, tôn trọng sáng tạo.

Góp phần bồi đắp bản sắc ấy là nếp sống ngăn nắp, ý thức giữ gìn môi trường và phong cách ứng xử văn minh. Thụy Sỹ nổi tiếng sạch đẹp, trật tự; con người lịch thiệp, tôn trọng nhau. Dịch vụ luôn chuyên nghiệp, tận tâm, biến trải nghiệm của du khách và đối tác thành một phần giá trị “Swiss made” – biểu tượng toàn cầu cho chất lượng, độ tin cậy và sự tinh tế.

Mỗi lễ hội rượu vang Fête des Vignerons hay hội chợ Giáng sinh ở Zurich, Basel, Montreux vừa là dịp vui chơi, vừa như sợi dây giữ chặt ký ức và truyền thống. Trong đời thường, người Thụy Sỹ trân trọng sự khác biệt nhưng vẫn có sự gắn kết bền chặt, tạo nên một xã hội ổn định và gắn bó nhưng vẫn tồn tại sự đa dạng lớn về ngôn ngữ và văn hóa.

Từ nền kinh tế ổn định với đồng Franc mạnh và mức sống cao, đến các chính sách bảo vệ môi trường, gìn giữ cảnh quan và bản sắc văn hóa, Thụy Sỹ đã xây dựng được lợi thế cạnh tranh dựa trên sự cân bằng giữa tăng trưởng kinh tế và chất lượng cuộc sống. Thành công ấy cho thấy, sức hút của một quốc gia một đất nước không chỉ nằm ở con số tăng trưởng, mà còn ở chỗ người dân được sống trong môi trường ổn định, trong lành và đầy bản sắc.

Nguồn:Đặc sắc Thụy Sỹ

Vũ Đài Phương

baoquocte.vn