Để con trẻ hiểu được ý nghĩa của lì xì?

Lì xì đã thay đổi thế nào qua năm tháng

Lì xì là một nét đẹp văn hóa truyền thống của người Việt mỗi dịp Tết đến xuân về. Phong tục này không chỉ là lời chúc may mắn, mà còn mang ý nghĩa mừng tuổi mới. Theo quan niệm dân gian, có hai đối tượng thường được ưu tiên nhận lì xì đầu năm là người già và trẻ em.

Người xưa tin rằng, "kính già già để tuổi cho", nên mỗi mùa xuân đến, việc mừng tuổi người cao tuổi thể hiện sự tôn kính và mong cầu sức khỏe, trường thọ. Đối với trẻ nhỏ, lì xì là lời chúc trưởng thành, khôn lớn từng ngày, đồng thời gửi gắm hy vọng về một tương lai tươi sáng.

Theo Tiến sĩ Nguyễn Hoài Phương, Trưởng Bộ môn Lịch sử Văn hóa, Khoa Lịch sử, Trường Đại học Khoa học xã hội và nhân văn Hà Nội, phong tục lì xì đã trải qua nhiều biến đổi theo thời gian, ngày xưa và ngày nay tồn tại nhiều khác biệt.

“Trước đây, lì xì thường chỉ mang tính chất tượng trưng, không cần cứ phải là tiền bạc. Lì xì có thể là một tấm vải đỏ, vì người ta quan niệm, màu đỏ là may mắn và dùng màu vải đỏ để biểu thị cho mong muốn mọi sự cát lành thuận lợi. Lì xì cũng có thể là trầu cau. Một vài cuốn sách dành cho trẻ em cũng có thể trở thành món lì xì ý nghĩa.

Điều quan trọng nhất không nằm ở giá trị vật chất mà là tấm lòng và tâm ý của người trao tặng, gửi gắm lời chúc sức khỏe và hạnh phúc cho năm mới”, Tiến sĩ Phương chia sẻ.

Trải qua nhiều biến động lịch sử, phong tục lì xì ngày nay đã có những thay đổi đáng kể. Tiền mặt giờ đây trở thành hình thức phổ biến nhất, thậm chí với sự phát triển của công nghệ thông tin, việc lì xì qua mã QR hay chuyển khoản cũng dần trở nên thịnh hành. Màu đỏ từng là biểu tượng không thể thiếu cho may mắn, nay cũng không còn là quy chuẩn - mọi màu sắc đều có thể được sử dụng, miễn là thể hiện được tấm lòng của người tặng.

Lí giải về sự thay đổi này, Tiến sĩ Nguyễn Hoài Phương nhận định: "Khi xã hội thay đổi, văn hóa cũng thích nghi và thay đổi theo. Có rất nhiều cách để chúng ta mừng tuổi cho trẻ em, có thể là tiền lì xì, quà tặng hoặc vật phẩm. Vấn đề quan trọng nhất vẫn là cách thức chúng ta trao đi tấm lòng và làm thế nào để con trẻ hiểu được ý nghĩa của món quà đó.”

Làm thế nào để con trẻ hiểu được ý nghĩa của lì xì?

Như một nét đẹp truyền thống mỗi dịp Tết, gia đình anh Kiên, chị Liễu ở Lạng Sơn luôn dành một khoản tiền để lì xì cho con cháu và người thân. Năm nay, khi bé nhà chị tròn 4 tuổi, bé nhận được nhiều phong bao lì xì từ họ hàng và bạn bè. Vì vậy, chị cũng chu đáo chuẩn bị bao lì xì để đáp lễ, gửi lời chúc tốt đẹp đến con cái của người thân, bạn bè.

Chia sẻ về phong tục lì xì, chị Liễu luôn dạy con hiểu giá trị tinh thần hơn vật chất của phong tục này: "Tôi thường dặn cháu rằng các bác, cô chú lì xì là để chúc con mạnh khỏe, chăm ngoan và học giỏi. Vì thế, không bao giờ được đặt nặng chuyện tiền nhiều hay ít, vì đó là tấm lòng của mọi người." Chị cũng có cách quản lý lì xì rất ý nghĩa: Cho vào lợn đất và cất riêng, đồng thời hướng dẫn con sử dụng vào những việc quan trọng và cần thiết.

Bé Khôi Nguyên (Nam Định) năm nay cũng 4 tuổi. Dù tuổi nhỏ nhưng bé hiểu rất rõ giá trị và cách sử dụng những đồng tiền lì xì mình nhận được. Đó là nhờ sự giáo dục của anh Tú, chị Nguyệt, cha mẹ của bé.

Chị luôn dặn con rằng: "Tiền lì xì là của con, nhưng con không được phung phí vào những món đồ không cần thiết. Nếu con muốn mua đồ chơi hay đồ dùng học tập, hãy nói với mẹ. Mẹ sẽ giúp con nhận ra đâu là thứ thật sự cần thiết, và tránh lãng phí số tiền quý giá mà mọi người đã tặng con.”

Sự giáo dục của cha mẹ đóng vai trò rất quan trọng trong việc giúp con trẻ nhận thức đúng đắn về ý nghĩa và cách sử dụng tiền lì xì. Chia sẻ về điều này, tiến sĩ Nguyễn Hoài Phương nhấn mạnh: “Điều quan trọng nhất là hướng dẫn con trẻ xử lý số tiền lì xì chúng nhận được như thế nào. Vì tiền lì xì đúng là của con thật, nhưng chúng đến từ những mối quan hệ thân thuộc và quan hệ xã hội của cha mẹ.

Nhiều bố mẹ sẽ nghĩ rằng, suy ra đến cùng thì vẫn là tiền của bố mẹ thôi, nên nhiều gia đình sẽ thu lại tiền của con cái. Cũng có nhiều gia đình coi đó như một khoản tiết kiệm cho con. Tùy mỗi gia đình lại có cách xử sự khác nhau với lì xì.

Nhưng chúng ta vẫn cần phải cho trẻ em hiểu được bản chất của món tiền ấy. Đó không chỉ là món quà vật chất, mà còn chứa đựng những lời chúc tốt đẹp và sự kỳ vọng từ những người tặng, mong các em có một tương lai tươi sáng.

Cha mẹ nên hướng dẫn con biết sử dụng tiền lì xì một cách ý nghĩa và hữu ích. Thay vì để trẻ tiêu tiền vô tội vạ, bố mẹ có thể cùng con thảo luận và đưa ra những cam kết thiết thực, chẳng hạn như dành tiền mua đồ dùng học tập, đóng học phí, cho con mua một món đồ con ao ước đã lâu, hoặc đóng góp giúp đỡ một bạn trong lớp có hoàn cảnh khó khăn.

Không có đứa trẻ nào không vui khi nhận được tiền lì xì. Nhưng việc để trẻ tiêu xài một cách vô nghĩa thực sự là sự lãng phí cả về vật chất lẫn bài học giá trị tinh thần. Vì thế, cha mẹ cần đóng vai trò quan trọng nhất trong việc định hướng và dẫn dắt để con biết trân trọng và sử dụng những đồng tiền may mắn này một cách đúng đắn.”

Khi những phong bao màu đỏ không chỉ chứa đựng tiền bạc mà còn là bài học về tình thân và sự sẻ chia, dịp Tết sẽ trở nên ý nghĩa hơn biết bao với cả gia đình. Chính sự dẫn dắt khéo léo của cha mẹ sẽ giúp các em hiểu rằng, mỗi đồng tiền lì xì không chỉ là món quà may mắn, mà còn là nền tảng để xây dựng những giá trị tốt đẹp cho tương lai.

Nguồn:Để con trẻ hiểu được ý nghĩa của lì xì?

Phương Mai - Kim Quyên

laodongthudo.vn