Gợi ý mâm cỗ cúng ngày Tết Đoan Ngọ
Ngày 5/5/2024 Âm lịch là ngày gì? Ngày 5/5 có được nghỉ không? |
Tết Đoan Ngọ Thăng Long xưa |
Đoan Ngọ nghĩa là bắt đầu giữa trưa (Đoan: mở đầu, Ngọ: giữa trưa). Tết Đoan Ngọ thực chất là một phong tục lễ Tết Á Đông gắn liền với quan niệm về sự tuần hoàn của thời tiết trong năm.
Tết Đoan Ngọ xuất phát từ điển tích trong dân gian. Điển tích này có nhiều dị bản khác nhau. Theo đó, một năm nông dân đang ăn mừng vì được mùa thì sâu bọ kéo đến, ăn mất cây trái, thực phẩm đã thu hoạch. Dân làng đau đầu không biết làm cách nào để có thể giải được nạn sâu bọ này, bỗng nhiên có một ông lão từ xa đi tới tự xưng là Đôi Truân. Ông chỉ cách cho dân chúng mỗi nhà lập một đàn cúng đơn giản gồm có bánh gio, trái cây.
Nhân dân làm theo, chỉ một lúc sau đó, sâu bọ bay đi. Lão ông còn bảo thêm: Sâu bọ hằng năm vào ngày này rất hung hăng, mỗi năm vào đúng ngày này cứ làm theo những gì ta đã dặn sẽ trị được chúng. Dân chúng biết ơn định cảm tạ nhưng ông lão đã đi đâu mất.
Để tưởng nhớ sự việc trên, dân chúng đặt cho ngày này là ngày 'Tết diệt sâu bọ', có người gọi là 'Tết Đoan Ngọ', vì giờ cúng thường vào giữa giờ Ngọ. Từ đó, dân gian thường cúng ngày Tết Đoan Ngọ bằng một số món ăn và hoa quả phổ biến theo mùa như: rượu nếp, nếp cẩm, bánh tro, mận, vải…
Tết Đoan Ngọ cũng là dịp mọi người dùng bữa với gia đình. Vào sáng sớm, người ta ăn bánh tro, chè hạt sen, trái cây và rượu nếp để giết sâu bọ, loại trừ bệnh tật trong người. Thường mọi người ăn rượu nếp ngay sau khi ngủ dậy. Trong đời sống hiện đại, một số tập tục cổ xưa của ngày Tết Đoan Ngọ gần như đã biến mất, như nhuộm móng tay đỏ, hái lá thuốc... Tuy nhiên, truyền thống làm mâm cúng Tết Đoan Ngọ vẫn luôn được duy trì ở các gia đình. Đây là dịp để con cháu khắp nơi trở về sum họp, đoàn tụ gia đình.
Năm nay, Tết Đoan Ngọ 2024 là ngày 5/5 âm lịch năm Giáp Thìn, tức thứ 2 ngày 10/6/2024 dương lịch. Tùy theo phong tục của mỗi vùng miền, địa phương mà mâm cỗ cúng Tết Đoan Ngọ sẽ khác nhau.
Dưới đây là gợi ý mâm cỗ cúng của 3 miền Bắc - Trung - Nam:
Mâm cúng Tết Đoan Ngọ miền Bắc:
Hương, hoa; Nước, rượu nếp; Các loại hoa quả: mận, vải...; Xôi, chè; Bánh tro, bánh ú: Loại bánh được làm từ gạo nếp, ngâm trong nước tro, gói bằng lá chuối. Bánh dễ ăn, dễ tiêu, ngon hơn khi ăn với đường hoặc mật.
Cơm rượu nếp: Đây là món đặc trưng của người miền Bắc, đặc biệt là món cơm rượu nếp cái hoa vàng bởi không phải nơi nào cũng có và ngon như ở nơi đây. Một số nơi còn có thêm cơm rượu nếp cẩm.
Một mâm cỗ cúng Tết Đoan Ngọ. Ảnh: Internet |
Mâm cúng Tết Đoan Ngọ miền Trung:
Hương, hoa; Nước, rượu nếp; Các loại hoa quả như: vải, mận…; Bánh tro, bánh ú;
Chè kê: Đây là món đặc biệt quen thuộc và xuất hiện trong mâm cúng tết Đoan ngọ của người dân ở tỉnh Quảng Nam.
Thịt vịt: Món ăn này thường có trên mâm lễ cúng tết Đoan ngọ của người miền Trung. Theo quan niệm xưa, thịt vịt có tính mát, ăn vào sẽ giải nhiệt cho cơ thể, có khả năng bổ máu và tốt cho hệ tiêu hóa.
Tại miền Trung, thịt vịt được ăn trong ngày Tết Đoan Ngọ. Ảnh: Internet |
Cơm rượu: Món này ở miền Trung được làm bằng phương pháp lên men cổ truyền, có hình dạng vuông vức.
Mâm cúng Tết Đoan Ngọ miền Nam:
Hương, hoa; Nước, rượu nếp. Các loại hoa quả như: vải, mận…
Cơm rượu: Món này ở miền Nam không để rời mà được vo thành những viên tròn trước khi ủ. Đến khi rượu dậy mùi thì thêm nước đường vào. Ăn cảm giác giống như xôi chè ở miền Bắc.
Bánh ú bá trạng: Bánh được làm tương tự như bánh tro nhưng to hơn một chút. Bánh làm từ gạo nếp và được nhồi nhiều loại nhân, sau đó gói trong lá rồi đem đi luộc hoặc hấp chín.
Với người miền Nam, mâm cỗ cúng thường có chè trôi nước. Ảnh: Internet |
Chè trôi nước: Những viên chè tròn to được làm bằng bột nếp trắng, có nhân đậu xanh thơm bùi, ăn cùng với nước đường gừng và nước cốt dừa.
Vào dịp Tết Đoan Ngọ, ngoài những mâm cỗ cúng, một số nghi thức sau cũng được thực hiện để mang lại may mắn:
Nghi thức diệt sâu bọ
Người xưa quan niệm rằng: Trong cơ thể con người, nhất là bộ phận tiêu hoá thường có sâu bọ ẩn sống, nếu không diệt trừ thì sâu bọ ngày càng sinh sôi nảy nở gây nguy hại cho con người. Lũ sâu bọ này chỉ lộ diện vào ngày 5/5 Âm lịch nên phải làm lễ trừ sâu bọ vào ngày này.
Theo quan niệm cổ truyền, có thể diệt sâu bọ bằng cách ăn thức ăn, hoa quả, rượu nếp vào ngày 5/5. Người miền Bắc thường diệt sâu bọ ngay khi thức dậy vào sáng sớm và diệt sâu bọ bằng thức ăn, nhất là bằng rượu nếp, bánh tro và hoa quả…
Tắm nước lá từ thiên nhiên
Thông thường, vào ngày mùng 5 tháng 5, sau khi đã ăn cơm rượu để diệt sâu bọ, mọi người sẽ tắm bằng nước đun lá mùi, lá tía tô, kinh giới, lá sả, lá tre…
Người xưa cho rằng: tắm lá mùi để mồ hôi toát ra, có cảm giác khoan khoái dễ chịu, thơm tho làm cho con người phấn chấn. Cách tắm này lại trị được cảm mạo bởi lá mùi là vị thuốc nam.
Gội đầu, xông lá thơm
Chống lại cái nóng oi bức của giờ ngọ (ngày hè), mọi người già, trẻ thường đun các loại lá như bưởi, mùi, tía tô, kinh giới, sả, tre... để tắm, xông phòng bệnh cảm mạo.
Đặc biệt, phụ nữ còn gội đầu, mong muốn có một mái tóc đen, mượt, dài. Đây là một phương pháp chữa bệnh của người xưa, giúp cơ thể thải độc, tinh thần thư thái, phấn chấn.
Nguồn:Gợi ý mâm cỗ cúng ngày Tết Đoan Ngọ
Tú Linh
thuonghieuvaphapluat.vn
- Dự báo thời tiết ngày mai (18/6): Đông Bắc Bộ, Bắc-Trung Trung Bộ có nắng nóng đặc biệt gay gắt trên 40 độ C, vùng núi chiều tối mưa rào rải rác
- Dự báo thời tiết đêm nay và ngày mai 17/6: Hà Nội và các khu vực trên cả nước
- Tin thời tiết ngày 16/6: Bắc Bộ ngày nắng nóng, chiều tối mưa dông
- Lời chúc Ngày của Cha 2024 song ngữ hay và ý nghĩa nhất
- Dự báo thời tiết ngày mai (15/6): Trung Bộ nắng nóng gay gắt, có nơi trên 39 độ C; Vùng núi, trung du Bắc Bộ và Nam Bộ chiều, tối, đêm mưa lớn cục bộ
- 5 gợi ý giúp bạn trò chuyện với người trầm cảm
- Dự báo thời tiết ngày mai (14/6): Bắc Bộ, Trung Bộ nắng nóng gay gắt, có nơi trên 38-39 độ C; phía Nam chiều, tối mưa to cục bộ
- Mặt trái của việc khen con quá đà
- Dự báo thời tiết ngày mai (13/6): Bắc Bộ nắng nóng gay gắt; Trung Bộ có nơi trên 39 độ C; Nam Bộ ngày nắng; nhiều nơi chiều, tối mưa giông
- Dự báo thời tiết ngày mai (12/6): Các khu vực chiều, tối có mưa giông; Bắc Bộ nắng nóng; Trung Bộ có nơi nắng nóng trên 39 độ C
-
Hoàng Su Phì – Điểm hẹn mùa nước đổ
-
Vinamilk công bố báo cáo phát triển bền vững, chọn chủ đề: NET ZERO 2050
-
Đánh thức tiềm năng du lịch 'đô thị sông nước'
-
Thực khách ‘sốt xình xịch’ vì hương vị bánh mì miến ở Hải Dương
-
Khánh Hòa: Khai trương Không gian triển lãm du lịch Diên Khánh
-
'Nàng cỏ' Goo Hye Sun dẫn đầu danh sách sao sống tốt bất chấp chỉ trích
-
PV GAS đón chuyến tàu LNG thứ 5 về Việt Nam
-
Cần Thơ: Cô gái mang “mầm xanh” đổi thay quê hương
-
Lâm Đồng: Ðiểm nhấn của Tuần lễ Vàng Du lịch Lâm Ðồng năm 2024